Europeistyka

Opis kierunku studiów Europeistyka
poziom: studia licencjackie I stopnia
semestry: min. 6
ECTS: min. 180

Absolwent potrafi - przykładowe umiejętności:

• Absolwent studiów powinien posiadać ogólną wiedzę interdyscyplinarną z zakresu nauk społecznych oraz umiejętności wykorzystania jej w pracy zawodowej i życiu z zachowaniem zasad etycznych.
• Powinien rozumieć i umieć analizować procesy społeczne i polityczne dokonujące się w skali globalnej, regionalnej, państwowej i lokalnej, a także zasady ekonomiczne i prawne leżące u podstaw organizacji i funkcjonowania współczesnych społeczeństw.
• Powinien znać historię Europy, uwarunkowania jej integracji, a także genezę powstania i zasady funkcjonowania UE.
• Absolwent powinien umieć rozwiązywać proste problemy zawodowe, gromadzić, przetwarzać oraz przekazywać (pisemnie i ustnie) informacje, a także uczestniczyć w pracy zespołowej.
• Winien znać język obcy na poziomie B2 oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym niezbędnym do wykonywania zawodu.
• Absolwent powinien być przygotowany do pracy w administracji rządowej i samorządowej, instytucjach i organizacjach krajowych i międzynarodowych, organach Wspólnot Europejskich, przedsiębiorstwach współpracujących z krajami UE, placówkach kulturalnych, wydawnictwach i środkach masowego przekazu oraz szkolnictwie - po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela).
• Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów II stopnia.

Lista kierunków na uczelniach:

Europeistyka - studia licencjackie

Przykładowe tematy:

Społeczeństwo i kultura Europy

Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia socjologiczne. Filozoficzne podstawy nauki o społeczeństwie. Konflikty społeczne i teorie rozwoju społecznego. Kultura, naród i grupa etniczna, mniejszość i pluralizm kulturowy. Migracje, rozwój demokracji i społeczeństwa obywatelskiego. Symbole, mity i rytuały. Zróżnicowanie religijne w Europie. Podstawowe metody badań socjologicznych i antropologicznych. Europejskie dziedzictwo kulturowe. Kultura masowa i kultura elitarna. Wspólne korzenie kultury europejskiej (tradycja judeochrześcijańska, cywilizacja grecka i rzymska, renesans, oświecenie). Kolonializm i relacje kultury europejskiej do kultur pozaeuropejskich. Globalizacja kultury. Polityka kulturalna w Europie - na poziomie europejskim i narodowym.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: posługiwania się podstawowymi pojęciami socjologicznymi i antropologicznymi; analizowania procesów społecznych w kontekście porównawczym; rozumienia zróżnicowania kulturowego Europy i wspólnych cywilizacyjnych fundamentów; analizowania zjawisk społecznych i kulturowych w oparciu o podstawowe pojęcia i modele; rozumienia specyfiki Europy w jej historycznym rozwoju jako całości społeczno-kulturowej; rozumienia społeczno-kulturowych aspektów procesów integracyjnych.

Ekonomia

Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia ekonomii. Makroekonomia i mikroekonomia. Makroekonomia gospodarki otwartej. Narzędzia i metody analizy ekonomicznej. Współczesne teorie ekonomiczne. Metody i narzędzia pomiaru aktywności gospodarczej: dochód narodowy, inflacja, bezrobocie, wzrost gospodarczy. Cykl koniunkturalny a równowaga makroekonomiczna. Ekonomia instytucjonalna. Narzędzia przywracania równowagi gospodarczej: polityka monetarna, polityka fiskalna. Budżet. Polityka makroekonomiczna - liberalna versus protekcjonistyczna. Rynek - jego elementy i mechanizmy. Krzywa popytu i podaży. Czynniki kształtujące popyt i podaż. Zachowania konsumenta na rynku. Cenowa elastyczność popytu i podaży. Przedsiębiorstwo na rynku. Koszty ekonomiczne, zysk, równowaga wolnokonkurencyjna. Konkurencja monopolistyczna i oligopolistyczna. Kartele, rynek czynników produkcji.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia kategorii ekonomicznych; opisu i interpretacji zjawisk ekonomicznych; rozumienia znaczenia procesów gospodarczych; wykorzystania podstawowych narzędzi ekonomicznych do opisu realnych problemów gospodarczych.

Nauki o polityce

Treści kształcenia: Pojęcie polityki. Status teoretyczny i metodologiczny nauki o polityce. Funkcje nauki o polityce. Rozwój nauki o polityce w świecie. Ewolucja idei genezy państwa. Antropologia w poszukiwaniu początków państwa. Pojęcie i istota państwa. Państwo, społeczeństwo, naród i jednostka - relacje w rozwoju historycznym. Koncepcje narodu i społeczeństwa. Formy państwa. Totalitaryzm i autorytaryzm. Cele, funkcje, i zadania państwa. Koncepcje państwa we współczesnej myśli politycznej. Państwo narodowe i jego przemiany. Rewolucja, transformacja, integracja i globalizacja. Europeizacja państwa narodowego. Państwo a wojna. Polityka - ekonomia - prawo. Polityka i etyka. Pojęcie i koncepcje władzy. Legitymizacja władzy państwowej. Idea i instytucje demokracji współczesnej. Kultura polityczna. Opinia publiczna i działania państwa. Środki społecznej komunikacji a współczesne państwo.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: opisu, analizowania i uogólniania zjawisk politycznych; wykorzystywania teorii politycznych w działalności badawczej i praktycznej; porównywania instytucji i procesów politycznych.

Prawo europejskie

Treści kształcenia: Istota i zakres pojęciowy prawa europejskiego. Prawo europejskie a prawo Unii Europejskiej i prawo wspólnotowe. Ujęcie przedmiotowe, podmiotowe, terytorialne i czasowe obowiązywania prawa wspólnotowego. Klasyfikacja prawa wspólnotowego: prawo pierwotne i prawo wtórne. Stanowienie prawa wspólnotowego. Charakterystyka prawa wspólnotowego: prawo materialne i formalne. Zasady prawa wspólnotowego. Prawo wspólnotowe a prawo międzynarodowe publiczne i prawo krajowe. Metody integracji przez europejskie prawo wspólnotowe. Realizacja prawa wspólnotowego. Kontrola przestrzegania prawa wspólnotowego: sądowe i pozasądowe formy kontroli przestrzegania prawa wspólnotowego. Wykładnia prawa wspólnotowego. Odpowiedzialność Wspólnoty i państw członkowskich za naruszanie prawa wspólnotowego.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: dokonywania interpretacji prawa europejskiego; rozpoznawania zależności między prawem europejskim a prawem międzynarodowym publicznym i prawem krajowym; sporządzania podstawowych dokumentów w europejskim obrocie prawnym.

Historia społecznej Europy

Treści kształcenia: Granice geograficzne Europy w ujęciu historycznym. Periodyzacja dziejów Europy. Podział Europy na wschodnią i zachodnią oraz środkową. Oświecenie. Rola miast i wspólnot wiejskich. Rewolucja Francuska. Europa napoleońska - napoleoński porządek prawny. Ruch robotniczy i emancypacja klas. Społeczeństwo Europy XIX wieku. Kwestie narodowe w XIX wieku. Wojna 1914-1918. Społeczeństwo i gospodarka w latach 1918-1939. Komunizm i faszyzm. II wojna światowa, Holocaust, przesiedlenia ludności. Zimna wojna. Kultura i życie społeczne w Europie zachodniej i wschodniej. Pierestrojka. Solidarność. Przemiany w Europie po roku 1989.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu historii i historiografii; dostrzegania współzależności między poszczególnymi społeczeństwami i państwami Europy oraz między Europą a pozostałymi kontynentami; analizy wydarzeń i procesów historycznych na zasadzie porównawczej i przyczynowo-skutkowej; analizowania materiałów źródłowych.

Systemy polityczne państw europejskich

Treści kształcenia: Istota i elementy składowe systemu politycznego. Wzajemne relacje pomiędzy elementami systemu politycznego oraz między nimi a innymi segmentami systemu społecznego. Konstytucja i inne normy polityczne. Istota i formy demokracji. Systemy i zachowania wyborcze. Rola wyborów w systemach demokratycznych i niedemokratycznych. Ruchy, organizacje i instytucje polityczne. Istota, funkcje i typy partii politycznych w Europie. Pojęcie i zasadnicze typy systemów partyjnych w Europie. Formy systemów politycznych. Demokratyczne i niedemokratyczne systemy polityczne w Europie. Koncepcje podziału oraz jedności władzy. Organizacja, zasady powoływania oraz funkcjonowania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. System parlamentarno-gabinetowy. Prezydencki i semiprezydencki system polityczny. Kanclerski system polityczny. Specyfika systemów politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Aktualne tendencje w kształtowaniu się europejskich systemów politycznych. System polityczny Unii Europejskiej.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozpoznawanie typów systemów politycznych i ich elementów składowych; rozumienia roli organizacji i instytucji politycznych w życiu współczesnych społeczeństw; rozróżniania specyfiki systemów politycznych w Europie i czynników warunkujących ich charakter.

Integracja gospodarcza w Europie

Treści kształcenia: Istota i formy integracji. Koncepcje integracji gospodarczej w Europie. Uwarunkowania i etapy integracji gospodarczej w Europie. Unia celna jako podstawowy etap integracji regionalnej. Wspólny rynek. Interwencjonizm jako droga do spójności ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej. Unia Gospodarczo-Walutowa. Polska w procesie integracji gospodarczej z Unią Europejską. Subregionalne obszary integracji: integracja Beneluksu, integracja skandynawska, integracja środkowoeuropejska, integracja bałtycka i czarnomorska, euroregiony.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia przyczyn i skutków integracji regionalnej; prezentacji i analizy procesów scalania organizmów gospodarczych; rozumienia i analizy procesów decyzyjnych podejmowanych przez instytucje unijne; rozumienia przyczyn i skutków prowadzenia wspólnych polityk.

Instytucje i procesy decyzyjne w UE

Treści kształcenia: Instytucje Unii Europejskiej: typologia, charakter prawno-ustrojowy, skład i sposób powoływania. Struktura i kompetencje: Rady Europejskiej, Rady Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Sądu Obrachunkowego, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów, Europejskiego banku Centralnego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Funkcjonariusze wspólnotowi: status prawny, wymagania kwalifikacyjne, proces rekrutacji. Personel tymczasowy, agencyjny i pomocniczy. Istota decyzji podejmowanych w systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej. Uczestnicy procesów decyzyjnych. Klasyfikacje rozstrzygnięć decyzyjnych. Zasady postępowania decyzyjnego. Charakterystyka procedur decyzyjnych w Unii Europejskiej.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: charakterystyki instytucji europejskich; rozumienia zasad funkcjonowania i podejmowania decyzji; analizowania procesu implementacji decyzji unijnych w systemie państwa narodowego; rozumienia relacji między instytucjami unijnymi i narodowymi.

Polityka wspólnotowa

Treści kształcenia: Przyczyny i formy interwencjonizmu w Unii Europejskiej. Wolna konkurencja versus interwencjonizm. Efektywność ekonomiczna a solidarność i równość w poziomach rozwoju. Podstawowe formy wspierania wyrównywania rozwoju społeczno-gospodarczego w Unii Europejskiej - finansowe, administracyjne, prawne. Makroekonomiczne polityki wspólnotowe: handlowa, celna, pieniężna, fiskalna, społeczna. Wybrane mikroekonomiczne polityki wspólnotowe: rolna, ochrony konkurencji, wspierania współpracy w zakresie prac badawczo-rozwojowych, wspierania przemysłu, ochrony środowiska, transportowa. Polityka regionalna Unii Europejskiej. Podstawowe instrumenty realizacji polityk wspólnotowych. Fundusze spójności, fundusze strukturalne. Efektywność wybranych polityk wspólnotowych.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia przyczyn interwencjonizmu ekonomicznego w Unii Europejskiej; analizowania i wykorzystania wybranych mikro- i makro-ekonomicznych polityk wspólnotowych i narzędzi ich wspierania; oceny charakteru i skutków polityk wspólnotowych.

Usytuowanie, znaczenie i rola Europy w stosunkach międzynarodowych

Treści kształcenia: Pojęcie, istota i czynniki ewolucji stosunków międzynarodowych. Europa - geograficzny i historyczny kontynent. Składowe pojęcia Europa. Historyczna misja Europy w nowożytnym systemie międzynarodowym. Europa i europejskość - kulturowe, polityczne i ekonomiczne filary europejskości. Podzielona i zjednoczona Europa. Kształt współczesnej Europy i jej rola w systemie stosunków międzynarodowych - współzależności i fazy globalizacji. Europa jako autonomiczny aktor w systemie międzynarodowym i współtwórca nowego ładu międzynarodowego. Ekonomiczny, polityczny, kulturowy i militarny potencjał mocarstwowości współczesnej Europy. Europa a inne mocarstwa światowe. Możliwe scenariusze ról Europy we współczesnym świecie.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia Europy - jej bogatej i złożonej historii; postrzegania Europy jako ważnego partnera w systemie międzynarodowym; krytycznej analizy i oceny polityki państw europejskich; rozumienia i wyciągania wniosków z historii i słabości narodów Europy.

Usytuowanie, znaczenie i rola Polski w Europie

Treści kształcenia: Położenie geograficzne Polski w Europie: granice, terytorium, ukształtowanie terenu, zasoby naturalne, klimat. Historyczne uwarunkowania polskiej obecności gospodarczej, polityczno-społecznej i kulturalnej w Europie. Sąsiedzi Polski: charakterystyka geograficzna, kulturowa, społeczno-ekonomiczna i polityczna. Euroregiony. Potencjał gospodarczy i naukowo-techniczny Polski na tle europejskim. System społeczno-polityczny Polski na tle innych państw Unii Europejskiej i wschodnich sąsiadów. Koncepcje społeczno-polityczne Europy w polskiej myśli politycznej. Role międzynarodowe Polski w Europie: polityczne, ekonomiczne, kulturowe. Polska w Unii Europejskiej i innych międzynarodowych organizacjach europejskich. Polityka europejska Polski. Postrzeganie Europy w Polsce i Polski w Europie.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia uwarunkowań obecności Polski w Europie; wyjaśniania polityki europejskiej Polski.