Teologia

Opis kierunku studiów Teologia
poziom: studia licencjackie I stopnia
semestry: min. 6
ECTS: min. 180

Absolwent potrafi - przykładowe umiejętności:

• Absolwent powinien posiadać gruntowną wiedzę teologiczną opartą na podstawowych wiadomościach z zakresu biblistyki i patrologii.
  
• Powinien być zaznajomiony z podstawami wiedzy humanistycznej i społecznej, mieszczącej się w kanonie wykształcenia teologicznego.
  
• Absolwent powinien być przygotowany do pracy duszpasterskiej oraz do pracy w kościelnych i świeckich instytucjach i ośrodkach zajmujących się profilaktyką społeczną oraz świadczeniem usług edukacyjno-kulturalnych i wychowawczych.
  
• Po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela) absolwent powinien być przygotowany do podjęcia pracy w szkolnictwie (nauczania religii jako głównej specjalności nauczycielskiej).
  
• Absolwent powinien znać język obcy na poziomie B2 oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu teologii.
  
• Absolwent powinien mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia oraz być przygotowany do podjęcia studiów II stopnia.

lista kierunków na uczelniach:

Teologia - studia licencjackie

Przykładowe tematy:

Logika i teoria poznania

Treści kształcenia: Język jako narzędzie poznania i komunikacji - język jako system znaków, metajęzyk, język naturalny a język sztuczny, kategorie składniowe, nazwy i zdania. Definiowanie, klasyfikacja, podział logiczny. Logika klasyczna - rachunek zadań i rachunek predykatów w ujęciu semantycznym i syntaktycznym (system dedukcji naturalnej, system aksjomatyczny). Rachunek zbiorów i relacji. Elementy syntaktyki i semantyki logicznej - niesprzeczność, zupełność, wynikanie, interpretacja, model. Elementy logiki pragmatycznej, logiki formalnej oraz metalogiki. Koncepcje teorii poznania. Podstawowe pojęcia epistemologiczne (opisowe i normatywne), w szczególności pojęcie poznania, wiedzy i prawdy. Możliwości i granice poznania, źródła poznania, przedmiot poznania. Klasyczne i nieklasyczne definicje prawdy, właściwości prawdy, kryterium prawdy.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: precyzyjnego i poprawnego formułowania myśli; argumentacji i analizy pojęciowej w aspekcie formalno-strukturalnym; krytycznej analizy poznania i rezultatów poznania.

Etyka

Treści kształcenia: Miejsce etyki w obrębie filozofii. Etyka normatywna i opisowa. Metodyka badań w obszarze etyki. Podstawowe pojęcia z zakresu etyki - wartości, normy i oceny, powinności i cnoty moralne, ideały i sankcje moralne (sumienie). Systemy etyki europejskiej. Przemiany w myśleniu etycznym. Kwestie sporne, kształtowanie się i ewoluowanie podstawowych pojęć z zakresu etyki. Problemy współczesnej etyki i metaetyki.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: analizy zagadnień etycznych; wartościowania ludzkiego postępowania i etycznej kwalifikacji czynu.

Wstęp do teologii

Treści kształcenia: Istota i źródła teologii. Miejsce teologii w strukturze nauk. Struktura i typologia nauk teologicznych. Nauki pomocnicze teologii. Zarys dziejów teologii. Elementy teologii konfesyjnej.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia teologii w relacji do innych nauk; określania zasięgu nauk teologicznych; określania podstaw wyznaniowych.

Biblistyka Starego Testamentu

Treści kształcenia: Kanon biblijny i typologia ksiąg Starego Testamentu. Środowisko historyczne, kulturowe i społeczne Starego Testamentu. Autorstwo, kontekst
historyczno-kulturowy oraz pochodzenie i aspekty literackie ksiąg Starego Testamentu. Główne tematy teologiczne ksiąg Starego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia Starego Testamentu; interpretowania Starego Testamentu w kontekście historycznym, literackim i teologicznym.

Biblistyka Nowego Testamentu

Treści kształcenia: Kanon biblijny i typologia ksiąg Nowego Testamentu. Środowisko historyczne, kulturowe i społeczne Nowego Testamentu. Autorstwo, kontekst historyczno-kulturowy oraz pochodzenie i aspekty literackie ksiąg Nowego Testamentu. Główne tematy teologiczne ksiąg Nowego Testamentu. Analiza egzegetyczno-teologiczna wybranych tekstów.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia Nowego Testamentu; interpretowania Nowego Testamentu w kontekście historycznym, literackim i teologicznym.

Podstawy teologii dogmatycznej / dogmatyka

Treści kształcenia: Zakres teologii dogmatycznej. Pojęcie dogmatu. Ogólnochrześcijańskie i wyznaniowe pryncypia teologii dogmatycznej. Rozwój teologii dogmatycznej i jej podstawowe koncepcje. Nauczanie o Bogu w Trójcy Świętej i o stworzeniu. Antropologia teologiczna. Chrystologia i soteriologia. Eklezjologia i sakramentologia. Eschatologia.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia nauczania dogmatycznego Kościoła; interpretowania pojęć teologii dogmatycznej w kontekście życia Kościoła.

Podstawy teologii moralnej / etyka teologiczna

Treści kształcenia: Zarys historii teologii moralnej. Dogmatyczne uwarunkowania teologii moralnej. Modele teologii moralnej. Pismo Święte w teologii moralnej. Prawo moralne. Sumienie. Czyn ludzki. Aretologia. Grzech i nawrócenie. Współczesny kontekst nauczania moralności.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: odkrywania implikacji moralnych w doktrynalnych prawdach wiary; analizy zagadnień etycznych; oceny współczesnych problemów i konfliktów moralnych; wartościowania ludzkiego działania; etycznej kwalifikacji czynu z perspektywy wiary i nauki Kościoła.

Patrologia

Treści kształcenia: Elementy historii patrologii. Życie, twórczość, teologia i duchowość Ojców Kościoła i najwybitniejszych pisarzy starożytnego Kościoła - myśli greckiej i łacińskiej.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: interpretowania źródeł patrystycznych, historii teologii, rozwoju dogmatów i kształtowania ortodoksji.

Podstawy historii Kościoła

Treści kształcenia: Początki i rozwój chrześcijaństwa w okresie Cesarstwa Rzymskiego (okres starożytny). Rozwój chrześcijaństwa w średniowieczu łacińskim i greckim. Chrześcijaństwo w epoce nowożytnej - szczególnie w okresie reformacji, reform kościelnych, prób zjednoczeniowych. Chrześcijaństwo epoki najnowszej (wieku XIX i XX).

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia kontekstu teologicznego, kulturowego oraz społeczno-politycznego przemian w Kościele.

Teologia duchowości

Treści kształcenia: Elementy historii duchowości. Antropologiczno-teologiczne podstawy życia duchowego. Rozwój życia duchowego. Cechy duchowości. Monastycyzm. Środki i sposoby życia duchowego. Współczesne zagrożenia chrześcijańskiego życia duchowego.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: posługiwania się wiedzą teoretyczną i praktyczną z zakresu kierownictwa duchowego; analizy i oceny współczesnych problemów życia duchowego i jego zagrożeń.

Homiletyka

Treści kształcenia: Miejsce homiletyki w teologii praktycznej. Typologia gatunków homiletycznych. Retoryka kościelna a Biblia. Metody pracy nad kazaniem (lub kazualiami). Pragmatyka wypowiedzi kaznodziejskiej.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: wykorzystywania Biblii w zwiastowaniu kościelnym; formułowania koncepcji i przygotowywania kazań i innych wypowiedzi pastoralnych.

Teologia pastoralna / praktyczna

Treści kształcenia: Dzieje teologii praktycznej. Działy i modele teologii praktycznej. Teologiczne, psychologiczne i społeczne aspekty duszpasterstwa. Koncepcje i metody duszpasterstwa. Rodzaje duszpasterstwa.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia specyfiki oddziaływania duszpasterskiego; rozumienia pracy duszpasterskiej w różnych sytuacjach; sprawowania posługi duszpasterskiej.

Liturgika

Treści kształcenia: Historia nabożeństw. Teologia liturgii i tekstów liturgicznych. Hoertologia. Liturgia a pobożność chrześcijańska.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: wyjaśniania i komentowania liturgii w różnych jej aspektach; rozumienia i wyjaśniania znaczenia liturgii w życiu chrześcijańskim.

Prawo kanoniczne / wyznaniowe

Treści kształcenia: Źródła prawa kanonicznego. Pojęcie najwyższej władzy w Kościele. Prawo wewnętrzne poszczególnych Kościołów. Normy ogólne - pojęcie prawa kościelnego, ustawy kościelne, zwyczaj kościelny, reskrypty, przywileje, dyspensy, osoby fizyczne i prawne. Pojęcie prawa wyznaniowego i jego rozwój. Relacje państwo-związki wyznaniowe w Konstytucji. Osobowość prawna związków wyznaniowych i ich jednostek organizacyjnych. Regulacje dotyczące spraw majątkowych i podatkowych. Ochrona prawna małżeństwa i rodziny. Działalność oświatowo-wychowawcza i charytatywna instytucji wyznaniowych. Stowarzyszenia wiernych. Dostęp do mediów. Ochrona prawna uczuć religijnych. Związki wyznaniowe jako podmiot umów międzynarodowych.

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: posługiwania się przepisami prawa kanonicznego/wyznaniowego; stosowania prawa kanonicznego/wyznaniowego w różnych sytuacjach.